- W 2024 roku będziemy kontynuować już rozpoczęte inwestycje i realizować nowe. Zainwestujemy miliony złotych w drogi, szpital i obiekty oświatowe - mówi Barbara Bandoła, starosta pszczyńska.

Tradycyjnie najwięcej środków w budżecie przeznaczonych zostanie na oświatę oraz edukacyjną opiekę wychowawczą - 67 mln zł. 25 mln zł Powiat Pszczyński zabezpieczył na drogi, transport publiczny i łączność, 14 mln zł na pomoc społeczną i rodziny, 10 mln zł z budżetu państwa na bezpieczeństwo publiczne i ochronę przeciwpożarową, 6,5 mln zł na ochronę zdrowia, 2,2 mln zł na kulturę fizyczną, 500 tys. zł na kulturę i ochronę dziedzictwa narodowego.

Pozytywnie o przygotowanym przez Zarząd Powiatu Pszczyńskiego projekcie budżetu na 2024 rok wypowiedziała się Regionalna Izba Obrachunkowa oraz komisje Rady Powiatu. Planowany deficyt zostanie pokryty przychodami z kredytu.

- Planowane na rok 2024 udziały powiatu w podatku PIT są znacznie wyższe od udziałów zaplanowanych w roku 2023. Znaczny wzrost wynika z przekazania części dochodów w 2023 roku w wysokości ponad 8 mln jako uzupełnienie subwencji ogólnej - zaznaczył skarbnik powiatu, Marek Dutkowski dodając, że w wyniku wielu podjętych działań polegających na znacznym ograniczeniu planowanych wydatków oraz wprowadzeniu do projektu części dochodów otrzymanych w roku 2023, projekt budżetu na rok 2024 jest zrównoważony.

- To dobry budżet dla powiatu pszczyńskiego. Na inwestycje przeznaczymy ponad 19 mln zł. W zdecydowanej większości są to pozyskane przez Powiat środki zewnętrzne. Dzięki nim możliwa będzie realizacja kolejnych projektów drogowych, oświatowych i zainwestowanie znaczących środków, bo aż 6,5 mln zł w budynek szpitala. Zaplanowane na 2024 rok wydatki obejmują wszystkie dziedziny życia mieszkańców, w tym transport publiczny, opiekę społeczną, poprawę bezpieczeństwa, ochronę zdrowia, sport, kulturę i ochronę dziedzictwa narodowego - mówi Barbara Bandoła, starosta pszczyńska.

- Serdecznie dziękuję Zarządowi Powiatu, skarbnikowi i wszystkim moim współpracownikom - naczelnikom, dyrektorom, wydziałom i jednostkom za codzienną pracę na rzecz powiatu pszczyńskiego, za dużą odpowiedzialność i dobrą współpracę, przyciąganie pieniędzy zewnętrznych i wielokrotne mnożenie każdej złotówki wydanej z budżetu powiatu na inwestycje. Konsekwentnie realizujemy politykę zrównoważonego rozwoju powiatu z czynnym udziałem mieszkańców, za który także serdecznie dziękuję - dodaje starosta.

W budżecie na 2024 rok zaplanowane zostały 24 zadania inwestycyjne na kwotę 19,2 mln zł. Ich wartość wyniesie w sumie ponad 26 mln (są to zadania wieloletnie). Ta lista nie jest zamknięta. - Powiat wykazuje się bardzo dużą skutecznością w pozyskiwaniu środków zewnętrznych, dzięki którym w trakcie roku możemy wprowadzać do budżetu kolejne, istotne dla mieszkańców zadania - podkreśla Barbara Bandoła.

Dyskusja

W trakcie dyskusji nad projektem uchwały o głos poprosił radny Alojzy Wojciech. - Obowiązkiem każdej jednostki samorządu terytorialnego jest stanowienie prawa miejscowego, które jest jednakowe dla wszystkich mieszkańców. W związku z powyższym chcę radnym przypomnieć, że w wykazie zadań inwestycyjnych, zarówno projektowych, jak i tych przewidzianych do realizacji na rok 2024 nie zostało uwzględnione ani jedno zadanie inwestycyjne z terenu gminy Miedźna. Z takim stanowiskiem zgodzić się nie mogę. Zresztą wielokrotnie zarząd prosiłem w trakcie roku budżetowego kończącego się o ewentualne znalezienie środków bieżących bądź w projekcie budżetu na projekty, które byłyby realizowane w gminie Miedźna jako jednej z części naszego powiatu. Tak się nie stało. Po drugie chciałbym zwrócić jeszcze raz uwagę, że od wielu lat mieszkańcy gminy Miedźna są pozbawieni dofinansowania do transportu publicznego. To są olbrzymie środki, które w przedziale kadencji przekraczają kwotę 20 mln zł. Rozumiem wszelkie zależności, jakie istnieją, niemniej naszym obowiązkiem jest, aby wszyscy mieszkańcy powiatu mieli ten sam dostęp do pomocy finansowej przez powiatu udzielanej - a jest to pomoc finansowa dla mieszkańców dojeżdżających do Pszczyny. [...] Koszty dojazdu dla mieszkańców gminy Miedźna do Pszczyny są kilkakrotnie razy większe od pozostałych wszystkich mieszkańców gmin tworzących powiat. Nad tym nie można przechodzić obojętnie, a mamy założenia na kolejną 4-letnią kadencję, że tak będzie. Dla mnie decyzje Rady podejmowane w postaci uchwał są ostateczne, cała reszta jest tylko opinią. [...] Jeszcze jest jedna rzecz, z którą nie za bardzo zgodzić się mogę. [...] W założeniach budżetu zakładamy, że 2 2024 roku dochody bieżące powiatu wzrosną o 11%. Następuje zmiana władzy w kraju, uruchomione zostaną środki z KPO, tymczasem na 2025 rok w tej samej uchwale budżetowej piszemy, że dochody bieżące powiatu wzrosną o 0,22%. Skąd ten pesymizm? [...] Może byśmy w to trochę optymizmu wrzucili. Tego optymizmu wszystkim bez wyjątku w całej następnej kadencji życzę, bo to głównie następna kadencja będzie realizowała.

Przewodniczący Rady Powiatu, Paweł Sadza krótko odpowiedział: - Przezorność pana skarbnika od 13 lat uchroniła powiat pszczyński przed kataklizmem finansowym.

Następnie głos zabrała starosta Barbara Bandoła. - Przez ostatnie lata powiat pszczyński, co jest wykazane w analizie Związku Powiatów Polskich, po wprowadzeniu zmian podatkowych w Polsce, w sposób nagły, nieplanowany, często w trakcie roku - tak jak to miało miejsce w lipcu 2023, kiedy z podatku 17% nagle zeszliśmy do 12% - powiat pszczyński utracił ponad 40 mln zł. Środki były przywracane w sposób trudny do przewidzenia subwencjami wyrównującymi i te subwencje łącznie przez ten okres wyniosły ok 20 mln zł - mówiła starosta.

- Jeżeli chodzi o zadania inwestycyjne planowane w gminie Miedźna w kończącej się kadencji - wszystkie zostały zrealizowane. Została zrealizowana ul. Wiejska w Grzawie, poprawiono skrzyżowanie na drodze wojewódzkiej z naszym dużym udziałem, poprawiono układ komunikacyjny w samej Miedźnej. Została zaprojektowana ul. Pszczyńska w Woli - ten projekt jest gotowy, została zaprojektowana oraz wykonana w znacznym stopniu ul. Miodowa w miejscowości Frydek - wymieniła Barbara Bandoła i dodała: - W zeszłym roku, kiedy pan radny również wstrzymywał się od wykonania budżetu, była odwrotna sytuacja, ponieważ na rok 2023 akurat w gminie Miedźna realizowana była największa inwestycja na terenie powiatu pszczyńskiego od wielu lat. Ulica Miodowa, którą właśnie dokończyliśmy w tym roku, została odebrana i służy mieszkańcom - to wykonane zadanie kosztowało 14 mln zł. Tak dużej inwestycji w żadnej z gmin powiatu pszczyńskiego dotąd nie wykonaliśmy. Tamto zadanie trzeba było podzielić, bo w związku z tymi trudnościami, o których w budżecie piszemy - tzn. chwiejną inflacją, trudno przewidywalnym rynkiem - zadanie należało podzielić na etapy. W związku z tym, kiedy pojawią się środki zewnętrzne na pewno dokończymy ten projekt, co jest rzeczą oczywistą. Trudno wymagać, że zaplanujemy to w tym roku. Stan dróg pokazuje, że trzeba to robić w logicznej kolejności i robić to uczciwie wobec innych gmin. Dobrze wiemy, że są projekty gotowe w gminie Miedźna i na pewno w trakcie roku - tak robimy zawsze - kiedy pojawiają się środki zewnętrzne, to my te środki wprowadzamy. Budżet jest kroczący i doświadczenie nasze pokazuje, że każdego roku wprowadzamy środki zewnętrzne, rozszerzamy ilość inwestycji. A akurat pozyskiwanie środków zewnętrznych jest mocną stroną pracowników współpracujących z Zarządem i te środki zawsze się pojawiają.

Starosta odniosła się również do kwestii transportu publicznego. - Wiemy jaki jest plan transportowy. Wielokrotnie tłumaczyliśmy, że powiat organizuje komunikację publiczną, płynnie realizuje te zadania, z których rezygnują przedsiębiorcy. W gminie Miedźna linie powiatowe obsługiwane są przez dobrze prosperujących przedsiębiorców, którzy dają miejsca pracy i sami są dla nas dobrym podmiotem, ponieważ są przedsiębiorcami. Trudno w to miejsce organizować linie, które nakładałyby się na linie prowadzone przez przedsiębiorców prywatnych. Spotykaliśmy się wielokrotnie z wójtem i radnymi gminy Miedźna. Ostatnie spotkanie miało miejsce w listopadzie. Przeanalizowaliśmy dokładnie tabelę kilometrażu i kosztów. W wyniku tego spotkania opracowujemy program wyrównywania szans edukacyjnych dla młodzieży, która będzie (lub już jest) uczniami szkół powiatowych. Wydaje się, że w wyniku tego programu, który przedstawimy w styczniu, problem, o którym pan radny mówi, zniknie, dlatego że postaramy się wyrównać właśnie te szanse edukacyjne poprzez zniwelowanie różnic w kosztach biletów ponoszonych przez młodzież. Mówię o terenie całego powiatu i o młodzieży, która uczęszcza do szkół prowadzonych przez powiat pszczyńskich. To jest nasze ważne zadanie, absolutnie nie lekceważone.

- Serdecznie zachęcam do głosowania nad tym budżetem, on nam daje duże perspektywy i nadzieje - dodała starosta.

Odpowiedzi udzielił również Marek Dutkowski, skarbnik powiatu. - Szanowny pan radny użył słowa "pesymizm". Ja bym to zamienił na 3 inne: ostrożność, realność, ale przede wszystkim bezpieczeństwo. Staram się, żeby cały rok bezpieczeństwo było stabilne. [...] Proszę pamiętać, że w Wieloletniej Prognozie Finansowej znajdą Państwo tylko te inwestycje, na które mamy podpisane umowy, które są w trakcie realizacji. Nie znajdą tam Państwo nowych, planowanych, stąd i te dochody, ale też i wydatki są nieco niższe. A na koniec powiem tak, mnie zawsze uczono: jak chcesz mieć bezpieczny budżet to minimalizuj dochody i maksymalizuj wydatki w planowaniu. Nic złego cię wtedy nie spotka.

- Specyfika powiatu jest taka, że dotyka kilku gmin i biorąc pod uwagę zadania majątkowe, inwestycyjne, o których pan radny wspomniał na samym początku, trzeba je traktować całościowo. Bo powiat pszczyński ma to do siebie, że położony jest na obszarze 6 gmin - mówił Paweł Sadza. - 16 z 26 mln zł w budżecie powiatu dotyczy mieszkańców każdej z gmin, bowiem dotyczy zarówno obszaru edukacji, jak i szpitala, w którym leczą się pacjenci będący mieszkańcami gmin Miedźna, Pszczyna, Pawłowice, Suszec, Goczałkowice i Kobiór. Do tego jeszcze gminy Bestwina, Czechowice-Dziedzice, a dziś - mamy na to przykład na oddziale neurologicznym - pacjenci będący mieszkańcami Tychów. Nie chciałbym, żeby ktokolwiek z obserwujących tę sesję wyniósł przekonanie, że to budżet bez gminy Miedźna, bo on taki nie jest. On dotyczy wszystkich mieszkańców tego powiatu, szczególnie w sferze społecznej, za którą od wielu lat powiat odpowiada - podkreślił przewodniczący Rady Powiatu.

Do dyskusji włączył się również radny Michał Pudełko. - Rzeczywiście lepiej mieć ostrożne, pesymistyczne założenia, żeby się później miło zaskoczyć. To chyba lepsze jest niż w drugą stronę, bo też przeżywaliśmy w tym odchodzącym roku trudne momenty i na komisjach pan skarbnik wielokrotnie tłumaczył, że trudno będzie spiąć ten budżet, gdyby nie doszły dodatkowe środki. Bardzo serdecznie chciałbym pogratulować Zarządowi tych założeń. Mam nadzieję, że one zostaną spełnione. Przyszła Rada będzie to analizować za rok, natomiast tak duży budżet jest też sukcesem powiatu pszczyńskiego, zbiega się z 25-leciem. Każda złotówka wydana przez samorząd jest najlepiej wydaną złotówką. Najlepsza decyzja po roku 90. w naszym kraju była taka, że nastąpiła decentralizacja. Samorządy świetnie sobie radzą z wydawaniem środków. My - jako radni, ale też jako mieszkańcy - najbardziej to kontrolujemy. Cieszę się, że taki budżet jest. Mogę tylko jako mieszkaniec Jankowic oczekiwać, że w trakcie roku, mam ogromną nadzieję, będzie można realizować też projekt w Jankowicach i Studzienicach odnośnie drogi Jana Pawła II. Mieszkańcy na to czekają bardzo długo - podkreślił.

Także radny Krzysztof Spyra poprosił o możliwość zabrania głosu. - Największy w historii budżet, pomimo trudności. Wiele milionów na inwestycje udało się zaplanować, a nic się za bardzo nie będzie działo na drogach powiatowych w gminie Suszec w przyszłym roku - i to właściwie już drugi rok z rzędu. Owszem, są dwie pozycje w Wieloletniej Prognozie Finansowej (WPF), ale one dotyczą dokumentacji projektowej na Kryry i Mizerów, natomiast tam robót budowlanych za bardzo nie będzie. Ale z drugiej strony doceniam, że udało się w końcu wprowadzić do WPF zadanie budowy ciągu pieszo-rowerowego między Kryrami a Mizerowem. Ja właściwie przez większość kadencji o to zabiegałem i o tym przypominałem, również z radnym Wojciechem Lalą. Cieszę się, że to zadanie jest - szkoda, że dopiero jesteśmy na etapie dokumentacji, ale z drugiej strony dobrze, że przynajmniej tyle. Bo w nowej kadencji, nowa Rada mam nadzieję, będzie już mogła głosować nad przyjęciem tego zadania do realizacji i w perspektywie 2-3 lat ta inwestycja powstanie. Także szkoda, że z jednej strony może niewiele na tych drogach, ale z drugiej strony, jeśli mamy być optymistami, to doceńmy to, co jest - mówił.

Następnie głos w dyskusji ponownie zabrał Alojzy Wojciech. - Zgadzam się z panią starostą, że jak będą uchwały wprowadzające zmiany do naszego projektu budżetu, z całą pewnością nad wieloma będę głosował za. Natomiast dziś głosujemy nad tą konkretną, w związku z czym moje stanowisko jest jakie jest. Zgadzam się z panią starostą, że inwestycja prowadzona we Frydku była bardzo duża. Pomoc ze strony Polskiego Ładu była jeszcze większa, żebyśmy wszyscy wiedzieli, dlaczego ta inwestycja się wzięła - podkreślał.

W odpowiedzi starosta mówiła: - Sięgamy po środki zewnętrzne jakie są. Sięgnęliśmy po środki z Polskiego Ładu. Ale Polski Ład to jest bardzo szerokie pojęcie, ono się wzięło przede wszystkim właśnie z obniżania podatku dochodowego w sposób nieplanowany. I powiedziałam wcześniej, utraciliśmy ponad 40 mln zł. Proszę to przeanalizować. Nie mogę się zgodzić z argumentem, że mamy się cieszyć, że mieliśmy z Polskiego Ładu te pieniądze, bo my się naprawdę cieszymy, żeśmy je pozyskali. Jakie to było trudne to tylko Zarząd wie. Ale gdybyśmy nie utracili 40 mln zł to sam pan widzi, że kwota 14 mln zł nie byłaby takim wielkim problemem - tłumaczyła Barbara Bandoła.

Głosowanie

Ostatecznie uchwałę budżetową radni powiatowi przyjęli przy 20 głosach za: Babiński Andrzej, Bandoła Barbara, Bańczyk Roman, Cieszewski Damian, Gąska Helena, Goik Zdzisław, Grygier Zdzisław, Lala Wojciech, Lipus Waldemar, Lucjan Marek, Malcher Aleksander, Orlik Janusz, Pabin Józef, Pudełko Michał, Ryt Stefan, Sadza Paweł, Spyra Krzysztof, Szostak Krystian, Szwarc Marian, Wanot Grzegorz i 3 wstrzymujących się: Boba Bogumiła, Kocurek Danuta, Wojciech Alojzy.

Najważniejsze zadania inwestycyjne w budżecie Powiatu Pszczyńskiego na 2024 rok:

Inwestycje drogowe - 9,2 mln zł

• Przebudowa ul. Zebrzydowickiej w Pielgrzymowicach na odcinku od mostu nad rzeką Pielgrzymówką do granicy powiatu pszczyńskiego (w 2024 r. - 4,8 mln zł, w sumie w latach 2023-24: 5,4 mln zł)
• Budowa chodnika w ciągu ul. Żorskiej i ul. Staromiejskiej wraz z przebudową skrzyżowania ul. Żorskiej, Batalionów Chłopskich oraz ul. Staromiejskiej w Pszczynie - 2 mln zł
• Przebudowa ul. Zwycięstwa w Krzyżowicach - 720 tys. zł
• Zakup samochodu dostawczego - wywrotki dla brygady roboczej PZD - 230 tys.
• Zakup kosiarki wysięgnikowej z głowicą koszącą - 170 tys. zł
• Wykonanie dokumentacji projektowej rozbudowy drogi wojewódzkiej
• polegającej na budowie ciągu pieszo rowerowego wzdłuż DW 939 na odcinku od ul. Bielskiej w Strumieniu do ul. Brzozowej w Wiśle Wielkiej - 510 tys. zł
• Projekt rozbudowy skrzyżowania DW 935 (ul. Pszczyńska) z ul. Kościelną oraz ul. Jana Pawła II w Kobielicach - 150 tys. zł (łącznie w latach 2022-24 - 185 tys. zł)
• Projekt rozbudowy ul. Wyzwolenia w Mizerowie i Kryrach na odcinku od skrzyżowania z ul. Lipki do skrzyżowania z ul. Pocztową w zakresie budowy drogi dla pieszych i rowerów - 180 tys. zł
• Opracowanie dokumentacji projektowej włączenia ul. Sokoła w ul. Dworcową w związku z planowana realizacja budowy wiaduktu kolejowego w ciągu ul. Dworcowej w Pszczynie - 250 tys. zł
• Dotacja dla Gminy Pszczyna na realizację zadania pn. Projekt rozbudowy drogi powiatowej ul. Kasztanowej, drogi gminnej ul. Baziowej wraz z przebudową odwodnienia wzdłuż ul. Akacjowej w Jankowicach - 64 tys. zł

Szpital - 6,5 mln zł

• Przebudowa Szpitala w Pszczynie m.in. w zakresie dostosowania do wymagań ochrony p.poż wraz z instalacjami, robotami towarzyszącymi i zagospodarowaniem terenu - etap I - 6 mln zł (w sumie w latach 2024-25: 11,8 mln zł)
• Instalacja sygnalizacji pożaru dla ograniczonego zakresu - pawilon łóżkowy - etap II - 280 tys.zł

Oświata - 3,2 mln zł

• Modernizacja niecki basenu przy PZS nr 2 w Pszczynie wraz z robotami towarzyszącymi i zagospodarowaniem terenu - etap I - 3,2 mln zł

Kultura fizyczna
Wymiana pieca gazowego w budynku POSiR w Pszczynie - 50 tys. zł

Bezpieczeństwo publiczne

• Współfinansowanie inwestycji związanej z poprawą warunków technicznych KPP w Pszczynie - 60 tys. zł
• Zakup serwera bazodanowego wraz z oprogramowaniem na potrzeby obsługi stanowiska kierowania komendanta powiatowego PSP oraz Powiatowego Centrum Zarządzania Kryzysowego - 60 tys. zł