Początkiem listopada Pszczyńskie Centrum Kultury rozwiązało umowę o współdziałaniu ze Stowarzyszeniem Proart-Pless. Zrzeszeni w nim artyści w ciągu najbliższych tygodni muszą opróżnić i opuścić zajmowaną od 2017 roku Galerię 13. Anna Stoszek-Szroborz, pszczyńska malarka i prezes stowarzyszenia, jest tą decyzją zażenowana i zszokowana. - W piśmie nie podano uzasadnienia tej decyzji, ale przede wszystkim wraz z jego otrzymaniem nie dostaliśmy żadnej alternatywy. Wyrzucają nas na bruk. Nie mam gdzie przenieść wszystkich naszych obrazów, a jest ich siedemset. W domu nie zmieszczę już ani jednego, w związku z czym wszystko, co w galerii się znajduje, będę musiała chyba wyrzucić na śmietnik - mówi z rozgoryczeniem artystka.

W Galerii 13 znajdują się obecnie obrazy dwojga profesjonalnych artystów: Anny Stoszek-Szroborz i Stanisława Szroborza, a także dwóch innych malarek - Moniki Balcar-Konieczny i Alicji Szymczak. Wiele z nich przedstawia piękno Pszczyny, lokalne perełki architektoniczne, park pszczyński, zabytki czy też księżną Daisy. Anna Stoszek-Szroborz mówiła w rozmowie z portalem pless.pl o znaczeniu Galerii 13 dla lokalnej kultury i sztuki, podkreślając, że odwiedza ją wiele osób, w tym młodzież. Ponownie przedstawiła też wizję, w której pomieszczenia opuszczane przez PCKul w budynku przy Piastowskiej 1 mogłyby służyć grupie pszczyńskich artystów - uznanym malarzom, poetom czy rzeźbiarzom.

- Atutem tego budynku jest mnogość małych pomieszczeń. Mogłyby je zająć osoby lokalnie tworzące sztukę, a salę widowiskową powinno się przekształcić w galerię wystawową, idealnie nadaje się też do tego celu sala lustrzana. To byłoby wtedy miejsce dla artystów, których naprawdę mamy w Pszczynie wielu, ale też dla pszczyńskiej młodzieży, która mogłaby z prawdziwą sztuką obcować - mówi malarka i dodaje ciekawą uwagę, że młodzież wcale nie potrzebuje nowego domu kultury z kinem, bo filmy ma na platformach cyfrowych i w komórkach. Potrzebuje za to uwrażliwienia i żywego kontaktu ze sztuką. Zamknięcie Galerii 13 jest dla niej równoznaczne z odbieraniem młodzieży możliwości kształcenia się i nabywania wrażliwości.

Zwróciliśmy się do Pszczyńskiego Centrum Kultury z pytaniem o przyczyny i możliwe rozwiązania zaistniałej sytuacji. W odpowiedzi Michał Czernek, dyrektor PCKul-u, podkreślił, że stowarzyszenie otrzymało już propozycję przeniesienia się do nowego lokum, natomiast wypowiedzenie dotychczasowej umowy związane było nie tylko z przeprowadzką domu kultury do nowego budynku.

- W najbliższych tygodniach Pszczyńskie Centrum Kultury zmieni swoją siedzibę. To długo wyczekiwany moment nie tylko przez mieszkańców, ale również artystów, którzy będą mogli zaprezentować się w nowoczesnej przestrzeni. Poza salą widowiskową, kinem i salkami warsztatowymi, będzie w niej także zarezerwowane miejsce na wystawy malarstwa, grafiki czy fotografii. Już dziś prowadzimy rozmowy z artystami dotyczące wykorzystania powierzchni ekspozycyjnej. To zaproszenie do przedstawienia dorobku jest skierowane między innymi do stowarzyszenia Proart-Pless, które dotychczas korzystało z pomieszczeń Galerii 13. Druga kwestia dotyczy realizacji dotychczasowej umowy przez stowarzyszenie. Na jej podstawie stowarzyszenie Proart-Pless, w zamian za nieodpłatne udostępnienie pomieszczeń, zobowiązało się do prowadzenia pod tym adresem działań edukacyjnych, wernisaży i regularnych wystaw. Ideą, która przyświecała nam przy podpisywaniu umowy, było stworzenie galerii otwartej dla wielu artystów oraz mieszkańców. Stowarzyszenie nie wywiązało się z tych zamiarów. W Galerii 13 przez kilka lat, od 2017 roku, odbyły się wystawy wyłącznie wyselekcjonowanej przez stowarzyszenie bardzo wąskiej, bo trzyosobowej grupy malarzy. Z kolei od samych pszczynian otrzymywaliśmy sygnały, że galeria nie ma określonych godzin otwarcia - mówi dyrektor Pszczyńskiego Centrum Kultury.

Lokal zaproponowany Stowarzyszeniu Proart-Pless znajduje się w obrębie pszczyńskiej starówki, ale aktualnie tylko częściowo spełnia wymagania artystów. Jak wyjaśnia Anna Stoszek-Szroborz, jego umiejscowienie jest bardzo korzystne, jednak wnętrze stare i w obecnym stanie nienadające się do prowadzenia galerii czy salonu artystycznego. Artystka wymaga więc od Urzędu Miasta, aby ten przedsięwziął niezbędne prace remontowe i doprowadził lokal do stanu używalności.

Finalnie stowarzyszenie Proart-Pless ma opuścić i opróżnić dotychczasowe lokum do 15 grudnia br. W dalszym ciągu nie wie jednak, co zrobić z obrazami i meblami z galerii. - Jeśli miasto czegoś nie wymyśli, chyba pójdę na rynek i zrobię ognisko. To rozpaczliwa sytuacja - podkreśla prezes Proart-Pless.

Anna Stoszek-Szroborz ukończyła studia na Wydziale Budownictwa i Architektury Politechniki Śląskiej w Gliwicach. Artystka maluje i wystawia swoje obrazy od 1974 roku. Od 2005 roku jest członkiem "Związku Artystów Plastyków Sztuki Użytkowej". Jej obrazy były prezentowane podczas licznych wystaw indywidualnych i zbiorowych w Polsce oraz poza jej granicami. W latach 2008-2016 utworzyła i prowadziła Miejski Autorski Salon Wystawowy w Pszczynie.

W 2014 roku powołała do życia stowarzyszenie "Ameia Proart - Pless" promujące cyklami wystaw pszczyńskich artystów w województwie śląskim i Polsce. W 2017 roku dzięki m.in. jej inicjatywie w Pszczyńskim Centrum Kultury przy ul. Bednarskiej 13 została utworzona nowa galeria ART13, której celem jest promowanie Pszczyny przy pomocy sztuki.

W zaistniałej sytuacji, artystka chciałaby skupić się na promowaniu walorów artystycznych i zabytkowych Pszczyny oraz sztuki lokalnej na arenie międzynarodowej, integrując miasto z Europą i światem. W nowym lokum miałby powstać salon artystyczny, prowadzony przez członków stowarzyszenia Proart-Pless w nowej odsłonie, skupiającego wyłącznie profesjonalnych artystów. Nawiązanie kontaktów i współpracy z zagranicznymi placówkami kultury, dałoby Pszczynie możliwość włączenia się w nurt sztuki współczesnej na świecie. Z kolei warsztaty dla studentów i młodzieży oraz dzieci umożliwiłyby przekazanie profesjonalnej wiedzy z zakresu sztuki kolejnym pokoleniom. Anna Stoszek-Szroborz zamierza przedstawić włodarzom konkretną wizję promocji miasta w Polsce i za granicą, w zamian licząc na pomoc w postaci przygotowanego lokum.